De Kempen is een streek die gelegen is in de Belgische provincies Antwerpen, Limburg en het uiterste noorden van de provincie Vlaams-Brabant, en in het zuidoosten van de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Het is gelegen ten oosten van de stad Antwerpen en ten westen van Eindhoven. De zuidgrens wordt gevormd door de rivier de Demer. De oostgrens door de Maasvallei, en ten noorden van Maaseik ongeveer de autosnelweg A2; het gebied ten oosten daarvan wordt geen Kempen maar Peel genoemd (het zuiden van Eindhoven de Groote Peel), en is geografisch sterk aan de Kempen verwant. Onderdeel van de Kempen zijn in het oosten het Kempens Plateau en de Kempense Laagvlakte, bestaande uit de Noorder- en Zuiderkempen, in het westen.

Mechelse Hei, Maasmechelen

Aangezien het een streek was met arme zandgronden, vindt men er weinig oude of grote steden; die liggen eerder aan de rand. Turnhout vormt hierop een uitzondering, en wordt wel eens de "hoofdstad van de Kempen" genoemd. Belangrijk voor Turnhout en omgeving zijn de papiernijverheid, chemische en farmaceutische industrie en steenbakkerijen. Ook het meer centraal gelegen Herentals stond economisch sterk dankzij de lakennijverheid waarvan de lakenhal op de Grote Markt nog steeds de exponent is. De streek was dunbevolkt, daarom gekozen door monniken die stilte zochten (onder meer in de abdijen van Achel, Zundert, Postel, Westmalle en Tongerlo), maar ook door vervuilende industrie zoals de metaalverwerkende nijverheid in Balen-Overpelt-Lommel en de eerste nucleaire installatie in België te Mol, 1962. Uitgestrekte gebieden met schaarse bevolking vormden ook een troef voor de uitbouw van militaire domeinen, zoals het kamp van Leopoldsburg, de vliegbasis Kleine-Brogel en het voormalig schietveld van Brasschaat. Mede door de ontginning van het Kempens Steenkolenbekken, vooral na de Tweede Wereldoorlog, ontstonden er wel nieuwe (industriële) kernen, zoals Geel, Beringen en Genk.

De meest pittoreske dorpen in de Nederlandse, Noord-Brabantse Kempen zijn Oirschot, Bergeijk, Eersel en Hilvarenbeek. De andere dorpen aldaar hebben zich in een proces van industrialisering en bewuste modernisering van veel historische elementen ontdaan. In de Nederlandse Kempen liggen ook een achttal dorpen die bekend staan onder de naam "Acht zaligheden". De benaming "zaligheden" is ontleend aan het "sel" waarop de naam van acht van deze acht dorpen eindigt ("selligheden").

Ook in de Antwerpse en Limburgse Kempen zijn er nog mooie heidegebieden bewaard gebleven en ook hier heeft mijn zijn "Acht zaligheden", maar dan wel in de vorm van een merkwaardige dennenboom, de Achtzalighedenboom. Vooral de streek rond Kasterlee is een belangrijke toeristische trekpleister.